Hạ tầng AI x IP của Camp Network cho kỷ nguyên khan hiếm dữ liệu
Nơi AI gặp gỡ nguồn gốc dữ liệu
Báo cáo này được thực hiện bởi Tiger Research, phân tích những đổi mới của Camp Network trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng IP dành riêng cho AI, cùng vai trò của dự án trong nền kinh tế chủ quyền dữ liệu đang phát triển nhanh chóng.
TL;DR
Dữ liệu là yếu tố cốt lõi thúc đẩy sự phát triển của AI. Tuy nhiên, các chuyên gia dự đoán nguồn dữ liệu sẽ cạn kiệt vào năm 2026, tạo ra một cuộc khủng hoảng tắc nghẽn nghiêm trọng đối với sự tiến bộ của công nghệ AI.
Camp Network giải quyết vấn đề này bằng cách cho phép người dùng đảm bảo quyền sở hữu dữ liệu của mình, trong khi AI phải trả chi phí hợp lý để sử dụng dữ liệu được cấp phép. Camp Network giới thiệu giao thức Proof of Provenance để hỗ trợ quá trình trao đổi này.
Thông qua cách tiếp cận này, Camp Network vừa thúc đẩy sự tiến bộ công nghệ của AI, vừa đảm bảo quyền lợi sở hữu trí tuệ (IP). Dự án đang mở ra một hệ sinh thái kinh tế hoàn toàn mới, nơi mọi người đều nhận được lợi ích chung.
1. Dữ liệu là tất cả những gì chúng ta cần
Công nghệ AI đã phát triển với tốc độ đáng kinh ngạc, và dữ liệu luôn là trung tâm của quá trình này. Các mô hình AI học từ khối lượng khổng lồ dữ liệu do con người tạo ra, bao gồm văn bản, hình ảnh và video. Ở một góc nhìn khác, AI bản chất là trí tuệ được xây dựng từ dữ liệu.

Tuy nhiên, quá trình phát triển dựa trên dữ liệu hiện đang chạm trần giới hạn. Nguồn dữ liệu chất lượng cao đang dần cạn kiệt. Các mô hình nền tảng lớn như GPT đã tiêu thụ phần lớn dữ liệu có sẵn trên Internet để huấn luyện. Nguồn dữ liệu có thể thu thập dễ dàng đã gần như cạn. Triển vọng tương lai còn đáng lo ngại hơn. Nghiên cứu mới nhất chỉ ra rằng đến năm 2026, dữ liệu do con người tạo ra sẽ gần như cạn kiệt, bao gồm cả lượng nội dung được tạo mới trong tương lai.
Để giải quyết tình trạng này, một số tập đoàn công nghệ lớn đã thu thập dữ liệu người dùng mà không xin phép. Reddit đã kiện Anthropic vì hành vi thu thập dữ liệu trái phép. Anthropic đã sử dụng dữ liệu Reddit để huấn luyện mô hình Claude AI.
Điều này đặt ra nhiều vấn đề đạo đức. Phần lớn người dùng không biết rằng dữ liệu của họ bị sử dụng, và họ cũng không nhận được bất kỳ khoản đền bù nào.
Tình trạng hiện tại tạo ra một vòng luẩn quẩn. Ngành công nghiệp AI rơi vào bế tắc khi không có dữ liệu mới. Người dùng mất niềm tin vì dữ liệu bị sử dụng trái phép. Cả hai phía đều không hài lòng: các công ty khát dữ liệu cần thêm nội dung, trong khi người sở hữu dữ liệu muốn được bảo vệ. Điều này khiến cả sự tiến bộ của AI và quyền lợi dữ liệu đều bị hy sinh.
2. Camp Network: Layer-1 Blockchain cho giao điểm AI và IP
Thời điểm hiện tại chính là lúc Camp Network bước ra ánh sáng. Dự án đang giới thiệu một hạ tầng tiên tiến phục vụ cho kỷ nguyên AI — giải quyết các vấn đề về khan hiếm dữ liệu và việc sử dụng dữ liệu không được cấp phép. Camp Network ban đầu mang đến giải pháp cho người dùng mang dữ liệu social của mình từ YouTube, Instagram và TikTok — giống như những “digital backpack” di động. Người dùng có thể sử dụng chúng trong nhiều môi trường on-chain khác nhau. Cách tiếp cận này trao quyền kiểm soát dữ liệu trực tiếp cho người dùng và đảm bảo rằng họ sẽ nhận được phần thưởng xứng đáng. Đây là nền tảng mở đường cho chủ quyền dữ liệu cá nhân (data sovereignty).
Camp Network không dừng lại ở đây. Họ tận dụng kinh nghiệm và công nghệ tích lũy để mở rộng ra ngoài phạm vi dữ liệu social, hướng tới lĩnh vực sở hữu trí tuệ (IP). Mục tiêu là bảo vệ toàn diện mọi dữ liệu của người dùng. Năm 2025, Camp Network công bố tầm nhìn mang tính cách mạng mang tên “Autonomous IP Layer”, báo hiệu một sự chuyển mình lớn. Tầm nhìn này đã thu hút 30 triệu USD vốn Series A, với 1kx và Blockchain Capital đồng dẫn dắt vòng gọi vốn. Đây là bước đệm để Camp Network đạt được những cột mốc tăng trưởng mới.
Camp Network giới thiệu Autonomous IP Layer như hạ tầng cơ bản, hoạt động tại giao điểm giữa AI và IP. Trọng tâm là giao thức “Proof of Provenance” — nơi người dùng đăng ký dữ liệu của mình lên on-chain. Lớp dữ liệu này được AI sử dụng, và tiền bản quyền (royalty) sẽ được tự động thanh toán theo các điều kiện đã định sẵn.
Để hiện thực hóa tầm nhìn, Camp Network cung cấp ba thành phần chính: BaseCAMP và SideCAMP là hạ tầng blockchain, Origin framework xử lý việc đăng ký và quản lý IP on-chain, còn mAItrix framework hỗ trợ phát triển AI agent. Các thành phần này phối hợp để hình thành một hệ sinh thái thống nhất, từ khâu đăng ký IP đến khai thác và thương mại hóa.
2.1. BaseCAMP & SideCAMP: Hạ tầng mở rộng tập trung vào IP
Camp Network cung cấp hạ tầng blockchain bao gồm BaseCAMP và SideCAMP.
BaseCAMP đóng vai trò như một “Global State Manager”, quản lý tập trung toàn bộ hoạt động của mạng lưới. Nó hoạt động như một sổ cái (ledger) ghi lại ai đã đăng ký IP nào, IP được sử dụng ở đâu, và cách thức thanh toán (settlement) diễn ra. Thông qua cách tiếp cận này, Camp Network xây dựng hệ sinh thái IP đáng tin cậy. BaseCAMP còn tiến xa hơn khi cung cấp các tính năng tối ưu cho IP: ưu tiên xử lý giao dịch liên quan đến IP, tăng tốc độ xử lý, miễn phí gas để giảm gánh nặng cho người dùng.
SideCAMP là các không gian thực thi (execution space) riêng biệt dành cho từng ứng dụng. Mỗi dự án có một môi trường độc lập, không phải cạnh tranh tài nguyên với dApp khác. Chức năng cross-messaging cho phép các SideCAMP khác nhau giao tiếp mượt mà, tránh tình trạng “cô lập” và mang lại khả năng mở rộng (scalability). SideCAMP còn linh hoạt trong việc tối ưu các tác vụ chuyên biệt, như AI inference, gaming, hay IP licensing.
Tuy nhiên, một số ý kiến bày tỏ lo ngại về cấu trúc hạ tầng của Camp Network. IP vốn dĩ đòi hỏi global consensus vì nó là tài sản. Các hệ thống xử lý IP cần sự đồng thuận toàn cầu và bảo mật được xác thực như Ethereum. Đây là quan điểm từ góc nhìn này.
Ban đầu, Camp Network bắt đầu với phát triển Layer 2, kế thừa bảo mật của Ethereum. Nhưng khi triển khai các tính năng chuyên biệt cho IP, những giới hạn đã bộc lộ. Hạ tầng blockchain hiện có không đủ đáp ứng. Điều này dẫn đến việc phát triển độc lập Layer 1. Ví dụ, một music IP có thể tạo ra khối lượng lớn nội dung phái sinh như remix, cover, hay sampling. Điều này đòi hỏi nhiều lần gọi smart contract, xử lý hàng chục quyền sở hữu khác nhau và phân chia doanh thu. Quy trình này tiêu tốn gas fee cao và làm giảm tốc độ xử lý. Trong môi trường giao dịch thông thường, việc chậm trễ có thể chấp nhận được. Nhưng với các AI agent trong tương lai, hoạt động 24/7, sử dụng dữ liệu real-time và cần thanh toán tức thời, đây sẽ là nút thắt nghiêm trọng.
Camp Network nhận thấy sự phức tạp của IP cần giải pháp riêng. Môi trường tương tác real-time giữa AI và IP đòi hỏi hạ tầng Layer 1 được tối ưu. Những yêu cầu kỹ thuật này đã dẫn đến cấu trúc hiện tại — nền tảng cho kiến trúc BaseCAMP và SideCAMP.
2.2. Origin: Framework thống nhất cho đăng ký và quản lý IP
Origin là framework IP cốt lõi trên Camp Network, bao gồm toàn bộ quy trình từ đăng ký IP, quản lý, sử dụng đến phân phối doanh thu.
Người dùng có thể upload nhiều loại nội dung IP thông qua nhiều kênh khác nhau: sử dụng dApp phát triển bằng Origin SDK hoặc marketplace do Camp Network cung cấp. Nội dung có thể là text, hình ảnh, âm nhạc,… Tất cả sẽ được ghi nhận on-chain dưới dạng NFT dựa trên tiêu chuẩn ERC-721. Trong quá trình đăng ký, điều kiện license và quy tắc phân phối royalty được cấu hình sẵn. Nếu sau này có ai đó tạo nội dung phái sinh dựa trên nội dung gốc, doanh thu sẽ tự động chảy về creator của nội dung gốc — hoàn thiện vòng khép kín.
Điểm nổi bật nhất của Origin là cách hệ thống hóa mối quan hệ IP dưới dạng “graph”. Mỗi nội dung phái sinh trở thành một smart contract mới nhưng vẫn được liên kết với nội dung gốc thông qua quan hệ parent–child. Doanh thu từ nội dung phái sinh sẽ tự động phân phối về IP cha. Người dùng có thể xem toàn bộ “cây phả hệ” nội dung chỉ trong một cái nhìn.
Origin framework không chỉ thu hút creator mà còn cả developer. Origin SDK cho phép developer xây dựng ứng dụng IP một cách dễ dàng mà không cần kiến thức blockchain phức tạp. Các chức năng cốt lõi đã được tích hợp sẵn, gồm: đăng ký IP (Onboard), tạo nội dung phái sinh (Remix), tìm kiếm metadata (Query), phân phối doanh thu (Monetize), và quản lý quyền truy cập (Permissioning). Developer có thể xây dựng trọn vẹn một hệ sinh thái IP chỉ với vài dòng code.
Origin cũng hỗ trợ cơ chế giải quyết tranh chấp on-chain. IP là lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh vấn đề như vi phạm bản quyền. Bất kỳ ai cũng có thể khởi kiện nếu nghi ngờ IP vi phạm. Camp DAO sẽ đưa ra phán quyết cuối cùng. Nếu IP cha bị đưa vào trạng thái tranh chấp, toàn bộ IP con phát sinh từ nó cũng sẽ tự động bị gắn trạng thái tranh chấp. Điều này giúp quản lý các vấn đề IP phức tạp một cách có hệ thống và nghiêm ngặt.
Origin không đơn thuần là công cụ để mint IP thành NFT — nó hoạt động như một hệ thống bản quyền on-chain, minh bạch theo dõi mọi thứ từ nguồn gốc sáng tạo đến quy trình sử dụng và phân phối doanh thu, đồng thời tự động thực thi toàn bộ.
2.3. mAItrix Framework: Framework phát triển AI agent gốc IP
mAItrix cung cấp một SDK tích hợp cho việc phát triển, huấn luyện và triển khai AI agent. Framework này hoạt động song song với Origin để kết nối toàn bộ quy trình thành một pipeline liền mạch từ huấn luyện mô hình AI bằng IP on-chain đến tạo nội dung phái sinh thông qua AI agent.
Trọng tâm của mAItrix là huấn luyện và ứng dụng AI chỉ với dữ liệu đã được cấp phép. Khác với cách làm truyền thống khi AI thu thập toàn bộ dữ liệu internet một cách bừa bãi để học, mAItrix chỉ sử dụng dữ liệu có quyền sở hữu rõ ràng, đã được đăng ký trong Origin. Điều này đảm bảo creator nhận được thù lao công bằng khi dữ liệu của họ được sử dụng, đồng thời giúp AI developer xây dựng sản phẩm an toàn và tránh tranh chấp pháp lý.
Cách tiếp cận này vượt xa một cải tiến kỹ thuật đơn thuần, nó mở ra một mô hình mới cho cả ngành. Trong quá khứ, thị trường âm nhạc tràn lan các bản tải xuống lậu. Sự xuất hiện của các dịch vụ streaming như Spotify đã thiết lập hệ thống thanh toán công bằng, giúp thị trường phát triển mạnh mẽ hơn. Một sự thay đổi tương tự được kỳ vọng sẽ diễn ra trong thị trường AI và IP.
mAItrix cũng đơn giản hóa các quy trình phức tạp, hỗ trợ triển khai và vận hành AI agent, đồng thời xây dựng môi trường nơi nhiều AI agent có thể tương tác với nhau. Các AI agent được phát triển thông qua mAItrix có thể trở thành tài sản IP, được token hóa và đăng ký on-chain qua Origin. Người dùng hoặc AI agent khác có thể sử dụng chúng, và mỗi lần như vậy developer sẽ tự động nhận royalty. Khi AI agent tạo ra nội dung mới, nội dung đó sẽ được đăng ký như IP mới, tạo thêm nguồn doanh thu bổ sung.
mAItrix hướng tới một nền tảng thân thiện với developer, cung cấp tối đa sự tự do trong việc sử dụng bất kỳ mô hình AI nào. TEE (Trusted Execution Environment) đảm bảo bảo vệ an toàn dữ liệu nhạy cảm, ngăn chặn rò rỉ ra bên ngoài.
Camp Network dự kiến phát triển mAItrix qua ba giai đoạn:
v1 (đang chuẩn bị): cung cấp môi trường tích hợp để developer huấn luyện AI trực tiếp với IP đã đăng ký trong Origin, cùng giao diện thân thiện hơn so với các công cụ AI hiện tại.
v2: hướng tới mô hình "Vercel for agents", cho phép triển khai AI dễ dàng mà không cần thiết lập server phức tạp.
v3: cung cấp dịch vụ định tuyến thông minh, nơi người dùng chỉ cần yêu cầu “create music” hoặc “generate images” và hệ thống sẽ tự động kết nối tới AI chuyên về âm nhạc hoặc AI tạo ảnh phù hợp.
3. Camp Network khác gì so với các protocol dựa trên IP khác?
Camp Network có cách tiếp cận khác so với các protocol IP hiện có. So sánh với Story và Soneium sẽ làm rõ những điểm khác biệt này.
Story và Soneium tập trung vào việc xây dựng framework để đưa IP truyền thống từ Web2 lên blockchain, Mục tiêu chính của họ là nâng cao hiệu quả quản lý đối với những tài sản trí tuệ hiện có, bao gồm cả bản quyền do các công ty giải trí lớn và tập đoàn truyền thông nắm giữ. Giải pháp này cũng giúp tăng khả năng mở rộng, đồng thời mang lại những cách tiếp cận ý nghĩa để hỗ trợ quá trình chuyển đổi số cho các ngành công nghiệp IP hiện hữu.
Camp lại định nghĩa IP do người dùng sở hữu theo phạm vi rộng hơn nhiều — bao gồm toàn bộ dữ liệu và nội dung kỹ thuật số mà người dùng tạo ra, từ video YouTube, ảnh Instagram, nội dung TikTok cho tới mọi hình thức dữ liệu cá nhân khác. Camp tiến thêm một bước khi coi việc tích hợp dữ liệu người dùng với AI là điều kiện tiên quyết ngay từ thiết kế ban đầu. AI agent sẽ sử dụng dữ liệu cá nhân đã được cho phép để học và tạo ra nội dung mới, sau đó đăng ký chúng thành IP mới. Điều này tạo nên một pipeline hoàn chỉnh, thể hiện triết lý “win–win” của Camp: vừa bảo vệ dữ liệu người dùng, vừa thúc đẩy sự phát triển của công nghệ AI.
Mục tiêu cuối cùng của Camp vượt xa việc quản lý IP thông thường — họ xây dựng một hệ sinh thái kinh tế mới, nơi mọi người tham gia đều được chia sẻ giá trị công bằng, bao gồm cả creator cá nhân và AI developer. Camp không đơn thuần mang đến “chuyển đổi số” cho ngành IP hiện tại, mà đề xuất hẳn một mô hình sáng tạo và hợp tác hoàn toàn mới phù hợp với kỷ nguyên AI.
4. Tương lai của công nghệ AI và bảo vệ IP
Sự cạn kiệt dữ liệu và các tranh chấp pháp lý đang là khủng hoảng của kỷ nguyên AI. Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc scraping dữ liệu trái phép. Đây không còn là vấn đề của tương lai — dự báo cho thấy dữ liệu do con người tạo ra có thể gần như cạn kiệt vào năm 2026. Các vụ kiện giữa Reddit và Anthropic cho thấy những giới hạn mang tính cấu trúc của phương pháp phát triển AI hiện tại.
Camp Network đưa ra giải pháp tận gốc cho những vấn đề này, giải quyết cả bài toán nguồn cung và tiêu thụ dữ liệu bằng một hệ sinh thái tích hợp AI và IP xoay quanh dữ liệu do người dùng sở hữu. Giao thức Proof of Provenance giúp xác định rõ nguồn gốc IP; AI học từ dữ liệu và tự động phân phối royalty. Cách tiếp cận này biến quá trình khai thác dữ liệu một chiều thành một hệ thống đôi bên cùng có lợi.
Hướng đi này đã cho thấy kết quả đáng kể: hệ sinh thái Camp hiện có 300.000 IP độc nhất được đăng ký và 4 triệu ví độc nhất được tạo. Hơn 60 đội ngũ đang phát triển nhiều ứng dụng khác nhau dựa trên hạ tầng Camp Network. Các trường hợp kết hợp AI và IP đã xuất hiện ở nhiều lĩnh vực như âm nhạc, gaming, và thể thao.
Vai trò của Camp Network sẽ ngày càng quan trọng trong tương lai, khi AI agent trở nên phổ biến, trực tiếp tạo ra IP, hợp tác với các agent khác và xử lý license một cách tự động. Những môi trường này cần hạ tầng có khả năng theo dõi nhanh chóng các mối quan hệ IP phức tạp và quản lý chúng hiệu quả. Các quy trình IP truyền thống vốn chậm và tốn kém sẽ không đáp ứng được yêu cầu này trong khi Camp đã chuẩn bị sẵn nền tảng.
Mục tiêu cuối cùng của Camp Network là trở thành giải pháp cốt lõi cho vấn đề dữ liệu trong kỷ nguyên AI, trở thành tiêu chuẩn cho các hệ sinh thái IP mới. Họ mang đến một mô hình vừa giải quyết triệt để vấn đề khan hiếm dữ liệu trong ngành AI, vừa đảm bảo quyền chủ quyền dữ liệu cá nhân. Đây là nền tảng để creator, developer và AI system cùng theo đuổi lợi ích chung, phát triển song song. Hệ sinh thái này đã ghi nhận hơn 50 triệu giao dịch, biến sự kết hợp giữa AI và IP thành một hệ thống kinh tế thực tiễn, không còn chỉ là khái niệm.
🐯 More from Tiger Research
Read more reports related to this research.
Maple Finance: Onchain Asset Management for the Institutional Capital Era
Hyperlane: The Permissionless Cross-Chain Protocol Connecting 150+ Blockchains
Tuyên Bố Miễn Trách Nhiệm
Báo cáo này được tài trợ một phần bởi Camp Network. Tuy nhiên, chúng tôi không bảo đảm rõ ràng hay ngụ ý về tính chính xác, đầy đủ hoặc sự phù hợp của thông tin. Chúng tôi từ chối mọi trách nhiệm đối với bất kỳ tổn thất nào phát sinh từ việc sử dụng báo cáo này hoặc nội dung của nó. Các kết luận và khuyến nghị trong báo cáo được đưa ra dựa trên thông tin có sẵn tại thời điểm soạn thảo và có thể thay đổi mà không cần thông báo trước. Tất cả các dự án, ước tính, dự báo, mục tiêu, quan điểm và ý kiến được nêu trong báo cáo này có thể thay đổi mà không cần thông báo và có thể khác hoặc trái ngược với quan điểm của người khác hoặc tổ chức khác.
Tài liệu này chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin và không nên được coi là lời khuyên pháp lý, kinh doanh, đầu tư hoặc thuế. Mọi tham chiếu đến chứng khoán hoặc tài sản số chỉ nhằm mục đích minh họa và không cấu thành khuyến nghị đầu tư hoặc đề nghị cung cấp dịch vụ tư vấn đầu tư. Tài liệu này không nhằm hướng tới nhà đầu tư hoặc các đối tượng tiềm năng đầu tư.
Điều Khoản Sử Dụng
Tiger Research cho phép sử dụng hợp lý các báo cáo của mình. "Sử dụng hợp lý" là nguyên tắc cho phép sử dụng một phần nội dung vì lợi ích công cộng, miễn là không gây tổn hại đến giá trị thương mại của tài liệu. Nếu việc sử dụng phù hợp với mục đích của sử dụng hợp lý, các báo cáo có thể được sử dụng mà không cần xin phép trước. Tuy nhiên, khi trích dẫn báo cáo của Tiger Research, cần tuân thủ các yêu cầu sau 1) Rõ ràng ghi nguồn là "Tiger Research" 2) Đính kèm logo của Tiger Research (đen/trắng). Nếu tài liệu được chỉnh sửa và xuất bản lại, cần có thỏa thuận riêng. Việc sử dụng trái phép các báo cáo có thể dẫn đến hành động pháp lý.