SOON: Vì cộng đồng, do cộng đồng, thuộc về cộng đồng
Decoupled SVM: Phá vỡ mọi giới hạn của blockchain
Báo cáo này được thực hiện bởi Tiger Research, phân tích công nghệ đột phá Decoupled SVM của SOON và cách tiếp cận tiên phong trong xây dựng blockchain dựa trên cộng đồng, với 51% tổng cung token được phân bổ cho cộng đồng.
TL;DR
Dự án đầu tiên trong ngành thực sự do cộng đồng dẫn dắt, với 51% phân bổ token dành cho cộng đồng, được hậu thuẫn bởi các tên tuổi lớn trong hệ sinh thái Solana.
Công nghệ đột phá Decoupled SVM tách Solana Virtual Machine khỏi lớp đồng thuận, cho phép triển khai trên bất kỳ blockchain nào.
Giải pháp hệ sinh thái toàn diện, bao gồm SOON Stack giúp các Layer 1 xây dựng Layer 2 dựa trên SVM, và giao thức InterSOON kết nối nhiều chuỗi khác nhau — được minh chứng qua khối lượng cầu nối TON–Solana đạt 150 triệu USD.
1. Tái định nghĩa tăng trưởng do cộng đồng: Cách tiếp cận mới của SOON
Phi tập trung là nguyên tắc cốt lõi của công nghệ blockchain. Tuy nhiên, việc triển khai hoàn toàn sự phi tập trung vẫn còn là một thách thức lớn. Hầu hết các dự án hiện nay sử dụng mô hình hybrid, kết hợp các yếu tố tập trung để tối ưu hiệu quả vận hành.
Sự chuyển dịch này phần lớn bắt nguồn từ việc các dự án blockchain phụ thuộc vào động lực thị trường dựa trên sự chú ý – hay còn gọi là “nền kinh tế chú ý” (Attention Economy). Để thành công, các dự án cần có sự ủng hộ từ những người dẫn dắt trong ngành – những người có khả năng thu hút sự quan tâm từ các nhà đầu tư nhỏ lẻ. Để đạt được điều này, các dự án giai đoạn đầu thường phân bổ token với mức giá ưu đãi cho các quỹ đầu tư mạo hiểm và các cá nhân có ảnh hưởng lớn trong ngành.
Như đã phân tích trong báo cáo trước của chúng tôi, chiến lược này thậm chí đã mở rộng sang các nền tảng Fair Launch. Dù hướng đến phân phối token công bằng, các nền tảng này thường sử dụng whitelist để thực hiện bán sớm (early sales) hoặc airdrop với mức giá ưu đãi cho các tài khoản được đánh giá là có giá trị chiến lược – điều mà các nhà đầu tư nhỏ lẻ không có cơ hội tiếp cận. Chính điều này đặt ra câu hỏi: liệu các Fair Launch có thực sự công bằng?
Trong bối cảnh hiện nay, các dự án buộc phải cân bằng giữa sự công bằng và nhu cầu hỗ trợ chiến lược từ ngành, vì môi trường thị trường hiện tại rất khác so với giai đoạn phát triển tự nhiên của thời kỳ ICO. Khi thành công của dự án phụ thuộc vào sự "bảo chứng" từ các tên tuổi lớn, việc phân phối token công bằng trở nên ngày càng khó khăn. Nhiều người mua token sớm – thường có mối quan hệ với đội ngũ sáng lập – không thực hiện được giá trị chiến lược đã cam kết sau khi nhận token.
Dự án SOON mang đến một hướng tiếp cận khác biệt trong bối cảnh này. Các vòng presale dành cho nghiên cứu và sản xuất nội dung của SOON cho phép nhà đầu tư nhỏ lẻ tham gia với điều kiện gần như tương đương với các bên mua khác, thông qua việc sở hữu ‘COMMing SOON NFT’. Chiến lược này là một bước tiến trong việc tái định nghĩa nguyên tắc phân phối công bằng của những dự án thành công như Solana, Polkadot và Avalanche, nhưng được điều chỉnh phù hợp với bối cảnh thị trường 2024.
Dự án SOON đã thúc đẩy tiến trình phi tập trung thông qua mô hình tokenomics phân bổ 51% tổng cung token cho cộng đồng. Đây không chỉ là một chiêu bài marketing, mà là cam kết rõ ràng đối với mô hình quản trị do cộng đồng dẫn dắt.
Việc triển khai thành công chiến lược này được thúc đẩy bởi ba yếu tố chính: sự tín nhiệm từ người sáng lập, sự ủng hộ từ các tên tuổi lớn trong ngành đối với tầm nhìn cộng đồng của SOON, và nền tảng công nghệ vững chắc. Báo cáo này sẽ đi sâu vào cách SOON thực thi chiến lược lấy cộng đồng làm trung tâm.
2. Niềm tin vào đội ngũ SOON và các lãnh đạo trong ngành
Joanna Zeng, đồng sáng lập và CEO của SOON, là một trong những gương mặt kỳ cựu trong lĩnh vực blockchain, hoạt động từ năm 2017 với vai trò lãnh đạo tại Aleo, Optimism Foundation và Coinbase. Trước đó, bà từng có 13 năm làm việc tại Citibank, giúp bà sở hữu nền tảng vững chắc trong cả tài chính truyền thống lẫn Web3. Nhờ đó, bà trở thành người sáng lập lý tưởng để kết nối hai thế giới TradFi và Web3.
SOON thiết lập được mối quan hệ chặt chẽ trong hệ sinh thái Solana, nhận được sự ủng hộ từ các nhân vật có tầm ảnh hưởng như Yakovenko (Toly) từ Solana Labs, Lily Liu từ Solana Foundation, Jonathan King từ Coinbase, và Mustafa Al-Bassam từ Celestia. Sự hậu thuẫn này không chỉ thể hiện năng lực và uy tín cá nhân của Zeng, mà còn phản ánh kỳ vọng của hệ sinh thái Solana đối với tầm ảnh hưởng của SOON trong tương lai.
Sự ủng hộ từ các lãnh đạo hệ sinh thái Solana đặc biệt đáng chú ý vì họ từng trải qua những giai đoạn thị trường khắc nghiệt, đặc biệt là thời điểm giá SOL giảm xuống còn $8. Họ không đơn thuần là các KOL hay VC theo mô típ hỗ trợ truyền thông, mà là những người thật sự hiểu sâu giá trị của cộng đồng và tạo điều kiện để SOON triển khai fundraising theo hướng cộng đồng – không cần phân bổ token ưu đãi cho VCs hay KOLs, ngay cả trong môi trường cạnh tranh khốc liệt như hiện nay.
3. Hành trình mở rộng biên giới blockchain của SOON
Trong bối cảnh hàng loạt dự án blockchain được chú ý nhưng không thể duy trì đà tăng trưởng, việc hiểu rõ nền tảng công nghệ của SOON và năng lực kỹ thuật của những người đứng sau là yếu tố then chốt.
Sáng kiến cốt lõi của SOON là phát triển Super Adoption Stack (SAS) — một nền tảng rollup hiệu năng cao dựa trên Solana Virtual Machine (SVM), cho phép giao tiếp và tương tác liền mạch giữa các mạng lưới khác nhau, hướng đến mục tiêu phổ cập blockchain cho số đông.
SOON theo đuổi hai mục tiêu chính: 1) Triển khai lớp thực thi hiệu suất cao SVM lên tất cả các Layer 1 (L1), bao gồm cả Ethereum. 2) Xây dựng nền tảng giúp tương tác liền mạch giữa các L1 và các chain dựa trên SVM.
Dù hiệu suất của SVM đã được chứng minh, vẫn có nhiều cuộc tranh luận xoay quanh cách thức triển khai. Tuy nhiên, hệ sinh thái Solana tiếp tục đặt cược vào tiềm năng của SVM, thể hiện qua số lượng sáng kiến đang gia tăng nhanh chóng. Việc mở rộng SVM sang các L1 khác sẽ giúp các dự án tăng tốc xây dựng hệ sinh thái riêng, đồng thời tự do lựa chọn L1 phù hợp với nhu cầu bảo mật hoặc chi phí.
Cách tiếp cận này giúp giải phóng dự án khỏi giới hạn của từng hệ sinh thái đơn lẻ, đồng thời mở rộng không gian phát triển. Việc kết nối giữa các hệ sinh thái không chỉ hỗ trợ chuyển tài sản, mà còn tối ưu hiệu suất phát triển sản phẩm, tạo nền tảng để blockchain được ứng dụng rộng rãi hơn.
SOON hiện thực hóa tầm nhìn đó thông qua ba thành phần chính: SOON Stack, SOON Mainnet và InterSOON. Kể từ khi ra mắt vào tháng 6/2024, hệ sinh thái đã liên tục đạt được các cột mốc quan trọng – phát hành Devnet, ra mắt Testnet, và triển khai Mainnet Alpha – với tốc độ vượt trội so với các dự án thường mất nhiều thời gian hơn để đến được giai đoạn mainnet alpha.
3.1. SOON Mainnet
3.1.1. Decoupled SVM
SOON Mainnet giới thiệu khái niệm ‘Decoupled SVM’, kiến trúc đầu tiên tách Solana Virtual Machine (SVM) khỏi lớp đồng thuận gốc của nó, được triển khai dưới dạng Layer 2 trên Ethereum. SVM – một môi trường thực thi hiệu năng cao – trước đây bị ràng buộc với cơ chế đồng thuận riêng của Solana, giống như một động cơ siêu mạnh chỉ có thể gắn với một mẫu xe cụ thể, không thể sử dụng cho các loại xe khác.
Trong kiến trúc gốc của Solana, lớp thực thi và lớp đồng thuận được tích hợp chặt chẽ. Mỗi giao dịch cần được xử lý thông qua cơ chế đồng thuận Proof of History (PoH) và Tower BFT (Byzantine Fault Tolerance). PoH đảm bảo thứ tự giao dịch theo thời gian, tương tự như một kho lưu trữ báo theo ngày — nơi các sự kiện được ghi lại một cách tuần tự, thay vì sắp xếp lại trong quá trình tạo block như các blockchain truyền thống.
Sau khi được sắp xếp, Tower BFT sẽ xác thực các giao dịch theo thứ tự đó, bằng cách cho phép validator bỏ phiếu theo tiến trình để chốt block, thay vì yêu cầu toàn bộ validator đồng thuận cùng lúc như các hệ thống thông thường. Mặc dù cơ chế này giúp tăng tốc độ đồng thuận, nhưng nó cũng hạn chế khả năng mở rộng của SVM, khiến nó không thể hoạt động độc lập hoặc tích hợp vào các mạng blockchain khác.
Trong kiến trúc này, mọi thay đổi trạng thái – bao gồm chuyển token, chạy smart contract, hay mint NFT – đều cần trải qua cả hai lớp đồng thuận PoH và Tower BFT trước khi được ghi nhận lên mạng.
SOON giải quyết triệt để các rào cản trên bằng cách tách rời SVM khỏi lớp đồng thuận của Solana, tạo ra một môi trường thực thi độc lập. Hệ thống vẫn đảm bảo tính toàn vẹn dữ liệu thông qua kiến trúc mới cho phép xử lý giao dịch mà không phụ thuộc vào PoH và BFT.
Cụ thể, dữ liệu giao dịch SVM được lưu trữ riêng biệt trên một lớp lưu trữ dữ liệu (DA layer), còn kết quả thực thi được xác minh thông qua hệ thống xác thực dựa trên Ethereum. Cơ chế xác minh này hoạt động tương tự Optimism Fault Proof, cho phép kiểm tra kết quả thực thi của SVM một cách độc lập và có thể xử lý tranh chấp khi cần.
Đổi mới này của SOON cho phép triển khai SVM trên bất kỳ mạng blockchain nào, chấm dứt sự phụ thuộc vào Solana. Không chỉ đơn giản là tách lớp đồng thuận, SOON còn thiết kế lại toàn bộ hệ thống xác minh và quản lý dữ liệu, tạo ra một môi trường linh hoạt, có thể mở rộng, mở đường cho các ứng dụng blockchain vượt khỏi giới hạn cũ.
3.1.2. Merklization
SOON tiếp tục cải thiện kiến trúc Solana bằng cách triển khai Merklization, giúp nâng cao độ tin cậy và khả năng mở rộng của blockchain. Merklization tạo ra một cấu trúc dữ liệu có tổ chức, tương tự như hệ thống mục lục trong thư viện, cho phép người dùng tra cứu nhanh thay vì phải kiểm tra từng kệ sách.
Thiết kế gốc của Solana tập trung tối ưu hóa tốc độ xử lý giao dịch, nhưng đánh đổi bằng việc không có Global State Root – tức không có điểm tham chiếu duy nhất cho trạng thái mạng. Do đó, mỗi lần xác minh giao dịch cần tái tính toán nhiều dữ liệu, gây khó khăn khi triển khai các giải pháp cross-chain rollup. Tình trạng này giống như một thư viện không có danh mục tổng, buộc người dùng phải tự tìm từng cuốn sách theo cách thủ công.
SOON giải quyết vấn đề này bằng cách áp dụng hệ thống quản lý trạng thái Merkle Patricia Trie (MPT) của Ethereum vào kiến trúc Solana. Nhờ đó, mọi giao dịch và trạng thái tài khoản được gom lại thành một Merkle root duy nhất, giúp xác minh dễ dàng và nhanh chóng hơn.
Dữ liệu đã được Merklize giúp client nhẹ (light clients) xác thực dữ liệu mà không cần tải toàn bộ trạng thái mạng, tương tự như việc người dùng có thể kiểm tra số dư ngân hàng qua ứng dụng di động mà không cần truy cập toàn bộ hệ thống ngân hàng.
Với Merklization, SOON cung cấp một giải pháp Layer 2 hoàn thiện hơn cho Solana, cải thiện tốc độ xác minh, độ tin cậy và năng lực mở rộng giữa các blockchain. Đây là hạ tầng then chốt cho sự phát triển của hệ sinh thái blockchain đa chuỗi trong tương lai.
3.1.3. Horizontal Scaling
SOON áp dụng kiến trúc mở rộng theo chiều ngang (horizontal scaling) để mở rộng năng lực xử lý bằng cách phân phối giao dịch qua nhiều node khác nhau. Ví dụ, nếu có 10 node và mỗi node xử lý được 1.000 giao dịch, thì toàn hệ thống có thể xử lý 10.000 giao dịch cùng lúc.
Phương pháp này không chỉ hiệu quả về mặt chi phí nhờ sử dụng các node có thông số kỹ thuật tiêu chuẩn, mà còn cho phép khả năng mở rộng gần như không giới hạn theo nhu cầu.
Bên cạnh đó, kiến trúc này cũng tăng cường tính chống chịu của mạng lưới, đảm bảo hệ thống vẫn vận hành trơn tru ngay cả khi một số node gặp sự cố.
Nhờ những đổi mới này, SOON Mainnet đạt thời gian tạo block chỉ 50 mili giây, và xử lý hơn 30.000 giao dịch mỗi giây. Nền tảng này cũng đã mở rộng ra nhiều hệ sinh thái L1 thông qua các giải pháp lưu trữ dữ liệu như eigenDA.
3.2. SOON Stack
SOON Stack là một bộ khung kỹ thuật giúp các blockchain Layer 1 xây dựng Layer 2 dựa trên SVM. Vị thế của SOON Stack tương tự như Arbitrum Nitro hay Optimism Bedrock, với công nghệ lõi kế thừa trực tiếp từ SOON Mainnet – Layer 2 chính thức đang hoạt động trên Ethereum.
Cốt lõi của công nghệ này là Decoupled SVM, cho phép bất kỳ blockchain L1 nào triển khai Layer 2 có hiệu suất ngang Solana, đồng thời tùy chỉnh môi trường thực thi phù hợp với yêu cầu cụ thể của từng hệ sinh thái.
Hiện đã có nhiều ứng dụng thực tiễn cho thấy khả năng mở rộng của SOON Stack:
CARV SVM được tối ưu hóa cho các ứng dụng AI.
Cytonic SVM hỗ trợ tương tác đa máy ảo (multi-VM).
svmBNB cung cấp khả năng xử lý hiệu suất cao cho Binance Smart Chain.
Các dự án này duy trì dịch vụ thời gian thực ổn định nhờ cấu trúc phí gas tùy chỉnh, được điều chỉnh theo từng trường hợp sử dụng cụ thể.
SOON cũng đang mở rộng hợp tác với các nhà cung cấp Rollup-as-a-Service (RaaS) như AltLayer và Caldera để tăng độ tin cậy kỹ thuật, đồng thời mở rộng hỗ trợ cho nhiều blockchain L1 và giải pháp lưu trữ dữ liệu (DA).
Với cách tiếp cận toàn diện, SOON Stack không chỉ là một nền tảng kỹ thuật, mà đang trở thành động lực quan trọng thúc đẩy khả năng mở rộng của toàn bộ hệ sinh thái blockchain.
3.3. InterSOON
InterSOON là một giao thức truyền thông được thiết kế để tối ưu hóa giao tiếp giữa các blockchain. Một trong những thành tựu nổi bật nhất là cầu nối native giữa TON và Solana, ghi nhận 150 triệu USD khối lượng giao dịch chỉ trong hai tháng sau khi ra mắt.
Các phương thức chuyển tài sản truyền thống giữa các chain thường thiếu hiệu quả, ví dụ: để chuyển ETH sang chain khác, cần khóa ETH trong một vault và phát hành wrapped token ở chain đích. Cách làm này gây phân mảnh thanh khoản, tăng độ phức tạp và giảm hiệu quả sử dụng vốn.
InterSOON khắc phục điều này bằng cách sử dụng hệ thống nhắn tin trực tiếp dựa trên Hyperlane, loại bỏ hoàn toàn bên trung gian. Giống như dịch vụ giao hàng nhanh gửi thẳng từ người gửi đến người nhận, các thông điệp được truyền trực tiếp từ chain nguồn đến chain đích và được xác minh theo thời gian thực bởi validator.
Nhờ đó, SOON Mainnet, các chuỗi xây dựng trên SOON Stack, và nhiều mạng blockchain chính có thể vận hành như một hệ thống thống nhất.
InterSOON mang lại ba lợi thế chính:
Khung giao tiếp chuẩn hóa, cho phép dev sử dụng một giao thức duy nhất cho tất cả tương tác cross-chain.
Giữ nguyên tài sản gốc, không cần wrap token, giúp duy trì tính toàn vẹn.
Tăng tốc độ xử lý và giảm phí giao dịch nhờ kiến trúc Decoupled SVM.
Những đổi mới này góp phần thiết lập khả năng tương tác blockchain thực sự, tạo nền tảng cho các dịch vụ cross-chain thế hệ mới.
4. Chiến lược hệ sinh thái của SOON: Khả năng thích ứng và đổi mới công nghệ
SOON thể hiện khả năng thích ứng nổi bật trong bối cảnh blockchain liên tục thay đổi. Mặc dù năng lực kỹ thuật là yếu tố cốt lõi, nhưng để phát triển bền vững, các dự án cần linh hoạt với xu hướng thị trường và thay đổi ngành. SOON cho thấy được điều này thông qua việc tích hợp công nghệ mới nổi và thiết lập quan hệ đối tác chiến lược nhằm mở rộng hệ sinh thái của mình.
Một ví dụ điển hình là cách SOON tiếp cận xu hướng AI. Nền tảng này đã tối ưu hạ tầng để phục vụ cho các ứng dụng AI, vốn có yêu cầu cao về tốc độ, hiệu suất chi phí và độ tin cậy dữ liệu. Dự án CARV, một chain chuyên về AI, hiện đang xây dựng dựa trên nền tảng của SOON. Không dừng lại ở việc bắt trend, SOON còn cho ra mắt AI agent của riêng mình mang tên SOON Girl, thể hiện định hướng triển khai thực tế, không chỉ dừng ở khái niệm.
Sự linh hoạt của SOON cũng được thể hiện thông qua việc mở rộng hệ sinh thái bằng các hợp tác chiến lược với những tên tuổi lớn trong ngành như Aethir trong mảng DePIN, Bonk, EigenLayer và AltLayer.
Thông qua việc nhanh chóng tích hợp các xu hướng thị trường quan trọng và hợp tác cùng những dự án hàng đầu, SOON đang củng cố vị thế của mình như một trong những người tiên phong trong đổi mới blockchain. Khả năng thực thi nhanh và thích ứng linh hoạt chính là yếu tố giúp SOON để lại dấu ấn rõ rệt trong ngành.
5. Tăng trưởng thông qua cộng đồng
Báo cáo này nhấn mạnh rằng SOON ưu tiên tăng trưởng dựa trên cộng đồng thay vì mở rộng nhanh chóng dựa vào các cá nhân có ảnh hưởng. Dự án duy trì tốc độ phát triển ổn định để từng bước xây dựng lòng tin và thu hút sự tham gia của cộng đồng, hướng tới một nền tảng bền vững hơn.
Chiến dịch Big Bang, ra mắt cùng với mainnet vào tháng 2, sẽ là đòn bẩy để thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng thông qua phần thưởng $SOON dành cho người nắm giữ NFT và người dùng tương tác với các dự án trong hệ sinh thái.
Thành công của chiến lược phổ cập blockchain của SOON sẽ được đo lường chủ yếu bằng tỷ lệ áp dụng của SOON Stack. Dù những bước tiến ban đầu là đầy hứa hẹn, việc thu hút được những dự án chủ lực có sức ảnh hưởng vẫn là yếu tố then chốt cho sự mở rộng của hệ sinh thái.
Khi sở thích và nhu cầu trong cộng đồng blockchain liên tục thay đổi, việc duy trì lòng tin và gắn bó dài hạn của cộng đồng sẽ quyết định sự phát triển lâu dài của SOON.
🐯 More from Tiger Research
Read more reports related to this research.
Tuyên Bố Miễn Trách Nhiệm
Báo cáo này được tài trợ một phần bởi SOON. Nó được thực hiện một cách độc lập bởi các nhà nghiên cứu của chúng tôi, sử dụng các nguồn thông tin đáng tin cậy. Các phát hiện, khuyến nghị và ý kiến trong báo cáo dựa trên thông tin có sẵn tại thời điểm công bố và có thể thay đổi mà không cần thông báo trước. Chúng tôi từ chối trách nhiệm đối với bất kỳ tổn thất nào phát sinh từ việc sử dụng báo cáo này hoặc nội dung của nó và không đảm bảo về tính chính xác hoặc đầy đủ của thông tin. Nội dung báo cáo có thể khác với quan điểm của các bên khác.
Báo cáo này chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin và không phải là tư vấn pháp lý, kinh doanh, đầu tư hoặc thuế. Mọi tham chiếu đến chứng khoán hoặc tài sản kỹ thuật số chỉ mang tính minh họa, không phải lời khuyên đầu tư hay lời mời chào. Tài liệu này không dành cho nhà đầu tư.
Điều Khoản Sử Dụng
Tiger Research cho phép sử dụng hợp lý các báo cáo của mình. "Sử dụng hợp lý" là nguyên tắc cho phép sử dụng một phần nội dung vì lợi ích công cộng, miễn là không gây tổn hại đến giá trị thương mại của tài liệu. Nếu việc sử dụng phù hợp với mục đích của sử dụng hợp lý, các báo cáo có thể được sử dụng mà không cần xin phép trước. Tuy nhiên, khi trích dẫn báo cáo của Tiger Research, cần tuân thủ các yêu cầu sau 1) Rõ ràng ghi nguồn là "Tiger Research" 2) Đính kèm logo của Tiger Research (Đen/Trắng). Nếu tài liệu được chỉnh sửa và xuất bản lại, cần có thỏa thuận riêng. Việc sử dụng trái phép các báo cáo có thể dẫn đến hành động pháp lý.